اتاق تمیز یا کلین روم چند دسته مختلف تقسیم می‌شوند که اتاق تمیز کلاس d یکی از آن‌ها به شمار می‌آید. با اینکه ماهیت این اتاق در تمام مکان‌ها و کلاس‌های مختلف تفاوتی ندارد، اما اتاق تمیز کلاس دی از لحاظ کاربرد و سطح تهویه در سطح دیگری قرار می‌گیرد.
معمولاً کسانی که می‌خواهند کلین روم کلاس d را راه‌اندازی کنند، قبل از هر چیزی با این سؤال مواجه می‌شوند که اتاق تمیز کلاس d چه کاربردی دارد؟ ساخت اتاق تمیز کلاس دی چگونه است؟ در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا پاسخ دقیقی برای این سؤالات ارائه کنیم و به طور کامل کلین روم کلاس d را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار دهیم.
معرفی اتاق تمیز کلاس d
کلین روم کلاس d، یکی از مدل‌های اتاق تمیز است که بیشتر برای مکان‌هایی با حساسیت کمتر مورداستفاده قرار می‌گیرد. یعنی در جاهایی که اهمیت کمتری به تمیزی هوای محیط داده می‌شود، کلین روم کلاس d راه‌اندازی می‌شود.
اتاق تمیز کلاس d در میان تمام اتاق تمیزهای مختلف در رده‌بندی ۴ قرار می‌گیرد. در واقع هرچه رده‌بندی کلاس اتاق تمیز بیشتر باشد، حساسیت کمتری برای تمیز بودن هوای آن اعمال می‌شود. تهویه هوا در این نوع از اتاق‌های تمیز با تعداد کارکنان رابطه مستقیمی دارد. هرچه تعداد کارکنان داخل اتاق بیشتر باشد، تعداد دفعات تهویه هوای محیط بیشترمی‌شود.
بیشتر بخوانید | تجهیزات اتاق تمیز
کاربردهای اتاق تمیز کلاس دی
کاربرد اتاق تمیز کلاس دی مهم‌ترین و اصلی‌ترین موضوعی است که آن را از سایر کلاس‌ها جدا می‌کند. ماهیت این اتاق این‌گونه است که هوای محیط را از هرگونه آلاینده پاک می‌کند، اما سطح و یا کلاس آن مشخص می‌کند که تمیزکردن هوای محیط در چه اندازه‌ای انجام شود.
کلین روم کلاس D به نسبت سایر کلاس‌های کلین روم حساسیت کمتری در تمیزی هوای محیط دارد. به همین دلیل از این اتاق بیشتر برای کارهایی مانند ساخت وسایل مکانیکی و الکترونیکی، مونتاژ اجزا، تجهیزات و لوازم جانبی استفاده می‌شود. همچنین از اتاق کلاس d می‌توان به‌عنوان منطقه پس‌زمینه (Back Ground) برای سایر اتاق‌های تمیز با کلاس بالاتر استفاده کرد.
ساخت و طراحی اتاق تمیز کلاس D
ساخت و طراحی اتاق تمیز کلاس دی از آن دسته موضوعات مهم است که قبل از راه‌اندازی باید با آن آشنا شوید. اصلی‌ترین نکته که در طراحی و ساخت این نوع از کلین روم‌ها باید مشخص شود، نوع کاربری آن به‌صورت دقیق است. هنگامی که قصد راه‌اندازی کلین روم کلاس D را دارید، طبیعتاً نیازی به تهویه قوی و پاکیزه کردن هوا در حد کلاس‌های C ، B و A نخواهید داشت.
بیشتر بخوانید | طراحی اتاق تمیز و ولیدیشن اتاق تمیز
در ساخت و طراحی اتاق تمیز کلاس d باید از یک‌سری تجهیزات خاص استفاده شود تا شرایط برای تهویه هوا فراهم شود. مواردی که در ادامه معرفی می‌کنیم، مهم‌ترین تجهیزات و شرایطی هستند که باید در کلین روم کلاس D وجود داشته باشند:
- پس باکس (Pass Box): از پس باکس برای جابه‌جایی مواد بین دو فضا که اختلاف کلاس دارند، استفاده می‌شود. برای مثال، اگر بخواهید مواد خاصی را از کلین روم D به کلین روم A ببرید، باید از پس باکس استفاده کنید.
- پنجره اتاق تمیز: با اینکه تمیزی هوا در این اتاق کلاس دی اهمیت کمتری دارد، اما پنجره‌ها باید حرفه‌ای نصب شوند تا ورود هوا را به حداقل برسانند.
- ساندویچ پانل: در اتاق‌های تمیز کلاس D برای جلوگیری از نفوذ میکروب، از ساندویچ پانل آلوزینک و گالوانیزه به همراه فوم پلی یورتان استفاده می‌شود.
- درب‌های اتاق تمیز: درهای اتاق تمیز برای تمام درجه‌ها و کلاس‌ها یکسان هستند، این درها به دو صورت هم باد و غیر هم باد مورداستفاده قرار می‌گیرند که مدل آن‌ها باید بر اساس کلاس اتاق تعیین شود.
- اگزاست فن: به کمک اگزاست فن هوای محیط به بیرون اتاق هدایت می‌شود.
- کف اتاق تمیز: در هنگام ساخت کلین روم کلاس d، باید کف اتاق به‌گونه‌ای ساخته شود که هیچ آلودگی یا ویروس خاصی وارد نشود. برای اینکه شرایط را برای کف اتاق فراهم کنند، معمولاً از کفپوش اپوکسی یا کفپوش pvc استفاده می‌کنند.
- تهویه هوا: به‌طورکلی در کلین روم کلاس d برخی از موارد حساسیت و اهمیت کمتری دارند، اما تهویه هوا همچنان یک مورد بسیار مهم به شمار می‌آید. معمولاً در بیشتر اتاق‌ها از هواساز هایژنیک برای تهویه و پاکیزه کردن هوا استفاده می‌شود.
استاندارد جهانی اتاق تمیز کلاس d
هرکدام از این اتاق ها دارای استاندارد خاصی هستند که شرایط این اتاق‌ها را تعیین می‌کنند. برای اتاق تمیز کلاس دی استاندارد ISO8 تعیین شده است، یعنی در نمونه هوای ۲۰۰ درجه، باید پلیت گذاری (پایش میکروبی) آن ۱۰۰ میلی متر و پلیت تماسی ۵۰ میلی متر باشد. همچنین در این فضا نیازی به استفاده از دستکش نیست. البته طبق این استاندارد باید ماکزیمم ذرات آلاینده در هر متر مکعب با اندازه ۰.۵ میکرومتر برابر با ۳۵۲۰۰۰۰ عدد باشد.
بیشتر بخوانید | استانداردهای اتاق تمیز
گردش هوا در اتاق تمیز کلاس دی
برای رسیدن به کلاس تمیزی موردنظر، باید تعداد ذرات معلق کنترل و کاهش پیدا کنند. در کلین روم برای انجام این کار از تعداد بالای گردش هوا استفاده می‌کنند. هرچه درجه اتاق تمیز بالاتر باشد، باید گردش هوای بیشتری صورت بگیرد تا تمیزی هوا به استاندارد لازم برسد. برای اتاق تمیز کلاس d که تمیزی هوای آن اهمیت کمتری دارد، ۱۰ الی ۲۵ بار تعویض هوا در طول یک ساعت کفایت می‌کند.
سخن نهایی
کلین روم در درجه‌ها و کلاس‌های مختلفی دسته‌بندی می‌شوند که اتاق تمیز کلاس d یکی از آن‌ها به شمار می‌آید. ازآنجایی‌که اهمیت تمیزی هوا در این اتاق به نسبت سایر کلاس‌ها کمتر است، بیشتر برای انجام کارهای کم‌ریسک مورداستفاده قرار می‌گیرد. درصورتی‌که قصد راه‌اندازی کلین روم کلاس دی را دارید، بهتری است در کنار کاربردهای آن، اطلاعات کاملی درباره معماری، تجهیزات و استانداردهای آن کسب کنید. در این مطلب به طور کامل کلین روم کلاس d را مورد بررسی قرار دادیم تا بیشتر از پیش با این نوع از اتاق آشنا شوید.
